چگونه بعضی افراد از سقوط از ارتفاعات بالا جان سالم به در می برند؟ - وبلاگ سفر و گردشگری

به گزارش وبلاگ سفر و گردشگری، زومیت نوشت: از دیدگاه پزشکی، زنده ماندن پس از سقوط از ارتفاع زیاد بعید است، اما غیرممکن نیست. چرا بعضی افراد از ارتفاعات بالا سقوط می نمایند، اما زنده می مانند؟

در تابستان 2023، ماجرای پسر 13 ساله ای که از سقوط تقریبا 30 متری از ارتفاعات گرند کنیون داکوتای شمالی در استان متحده زنده ماند، دنیا را شگفت زده کرد. اگرچه مورد او استثنایی نیست.

افراد متعددی به علت زنده ماندن پس از افتادن از ارتفاع بالا به عناوین خبری تبدیل شده اند. شاید معروف ترین آن ها وسنا وولوویچ مهماندار هواپیما باشد. لایوساینس می نویسد، وولوویچ در دهه 1970 بدون چتر نجات از ارتفاع 10 کیلومتری از هواپیما افتاد و زنده ماند. بنابراین، چگونه ممکن است از سقوط از ارتفاعات بالا جان سالم به در برد؟

یکی از اولین عواملی که باید درنظر گرفت، این است که هنگام افتادن دقیقا در چه ارتفاعی قرار دارید. استاد جراحی مدرسه پزشکی کِک دانشگاه کالیفرنیای جنوبی می گوید: به طورکلی اگر فردی از ارتفاع 18 متری سقوط کند، احتمال مرگ 50 درصد است، سقوط از ارتفاع بیش از 18 متری معمولا مرگبار است و اگر فردی از ارتفاع بالاتر از 24 متر بیفتد و سالم بماند، خیلی بعید و در حد معجزه است.

عامل مهم دیگری که باید درنظر بگیریم، این است که آیا فرد در سقوط آزاد بوده است یا نه که به اصلی بنیادین در فیزیک برمی گردد (سقوط آزاد به حرکت هر جسمی که فقط تحت نیروی جاذبه باشد، گفته می گردد).

وسنا وولوویچ در دهه 1970 بدون چتر نجات از ارتفاع 10 کیلومتری از هواپیما افتاد و زنده ماند

هر جسمی که از ارتفاع بالا می افتد به سرعتی به نام سرعت حد (terminal velocity) می رسد و به همین علت است که چتر نجات به کار می آید.

وقتی سقوط می کنید، نیروی اصلی که ابتدا روی شما اثر می نماید، گرانش است. اگرچه وقتی سرعت شما زیاد می گردد، نیروی درگ (نیروی کُندکننده یا بازدارنده ای که هنگام حرکت جسم در یک سیال، موازی مسیر و مخالف جهت حرکت جسم، بر آن اثر می نماید) ناشی از هوا به طور فزاینده ای دربرابر حرکت رو به پایین شما مقاومت می نماید. در یک نقطه، مقاومت هوا دقیقا با کشش گرانشی مساوی می گردد و درنتیجه با سرعت ثابت به سقوط ادامه می دهید.

اگر چتر نجاتی داشته باشید که دربرابر تمام جریان هوا مقاومت می نماید، سرعت حد شما احتمالا به 16 کیلومتر بر ساعت می رسد که خوب است. اگر چتر نجات نداشته باشید، بسته به اینکه درحالت عمودی یا افقی قرار دارید، سرعت شما می تواند به 241 کیلومتر بر ساعت برسد که مسلما مشکل ساز است.

نحوه فرود نیز ازنظر شانس زنده ماندن شما بسیار مهم است. برای مثال، اگر روی شیب فرود بیایید، به تدریج تمام انرژی سقوط را حین سر خوردن مصرف می کنید که بهتر از توقف ناگهانی است.

بخشی از بدن که روی آن فرود می آیید، نیز بر سرنوشت شما تاثیر می گذارد. بدترین حالت افتادن، افتادن روی سر است. اگر روی پاهای خود بیفتید، احتمال زنده ماندن شما می تواند بیشتر باشد (البته به عوامل دیگری نیز بستگی دارد).

بدترین حالت هنگام افتادن از ارتفاع، افتادن روی سر است

سن نیز بر شانس زنده ماندن قربانیان سقوط اثر دارد. در بیشتر موارد، سقوط شامل بچه ها می گردد؛ مانند مورد پسر اهل داکوتای شمالی یا مورد اخیر دیگر از پسربچه 6 ساله ای که از سقوط 12 متری از زیپ لاین در مکزیک جان سالم به در برد.

زنده ماندن بچه ها از حادثه سقوط ممکن است تصادفی نباشد. اگر سقوط از ارتفاع یکسانی را درنظر بگیرید، با مقایسه قربانیان جوان تر از 15 سال درمقایسه با افراد بالاتر از 65 سال، متوجه می شوید که نرخ مرگ ومیر در گروه سالخورده حدود 5 برابر بیشتر است. بچه ها بهتر بهبود پیدا می نماید. آن ها ذخایر فیزیولوژیکی زیادی دارند و بدن و خصوصا استخوان های آن ها طوری طراحی شده است که فشارهای بزرگ تری را تحمل کند.

شرح دیگر سرعت حد است. شانس زنده ماندن کودک کوچک ممکن است بیشتر باشد، زیرا نسبت سطح به وزن او بیشتر است، بنابراین نیروی درگ بیشتری از ناحیه هوا وارد می گردد تا سرعت سقوط او را کم کند.

اگر در این سناریوی ناخوشایند قرار گرفتید، چه کاری باید انجام دهید؟

هنگام سقوط از ارتفاع، واکنش کارآمد بسیار سخت است، اما اگر می توانید، موارد زیر را انجام دهید:

• در صورت امکان سعی کنید به یاری سنگ یا درختی که در مسیر شما وجود دارد، سقوط را بشکنید.
• سعی کنید روی پاهای خود سقوط کنید. در این صورت شکستگی های بدی خواهید داشت، اما قابل درمان هستند. نمی خواهید که به سر یا نخاع شما آسیب شدیدی وارد گردد که شما را تا آخر عمر فلج کند.
• با بزرگ تر کردن سطح خود تا حد امکان سرعت حد خود را کاهش دهید، برای مثال لباس های گشاد بپوشید یا چتر نجات داشته باشید.
• در صورت امکان روی سطح نرم فرود بیایید تا براثر سقوط به راحتی دچار شکستگی نشوید.

در خصوص معروف وولوویچ، اعتقاد بر این است که او به این خاطر زنده ماند که حین سقوط از طریق سبد توزیع غذا به بدنه هواپیما چسبیده بود و سپس با زاویه مطلوبی روی برف ضخیمی در منطقه ای جنگلی روی زمین افتاد. به گفته پزشکان، فشار خون پایین او نیز احتمالا موجب شد به محض کاهش فشار کابین از هوش برود و این امر مانع از ترکیدن قلب او هنگام برخورد بر زمین شد.

برخوردهای پُرشدت، مانند افتادن از ارتفاع زیاد یا تصادف با وسایل نقلیه موتوری، از علل رایج پارگی قلب هستند که در آن دیواره ها، ماهیچه ها یا دریچه های قلب پاره می شوند. فشار خون بالا می تواند خطر بروز چنین حوادثی را افزایش دهد.

227227