علل وجود خون در ادرار و درمان آن
به گزارش وبلاگ سفر و گردشگری، مشاهده خون در ادرار می تواند هشداردهنده باشد. اگرچه در اغلب موارد دلیل این امر بی خطر است ولی وجود خون در ادرار (هماچوری) می تواند حاکی از یک اختلال جدی باشد.
علایم خون در ادرار چیست؟
نشانه ى قابل مشاهده ى هماچوری، ادرار صورتی یا قرمز رنگ است که نتیجه ى حضور گلبول های قرمز می باشد. خونریزی بسیار کمی باعث ادرار قرمز می شود که معمولا دردناک نیست. اگر در ادرار خود، خون از دست می دهید، ممکن است دردناک باشد. ادرار خونى اغلب بدون علائم و نشانه های دیگر رخ می دهد.ممکن است خون در ادرار داشته باشید که تنها در زیر میکروسکوپ قابل مشاهده است (هماچوری میکروسکوپی).
تماشا لخته خون در ادرار نشانه چیست؟ادرار خونی می تواند به رنگ های قرمز، صورتی، یا دودی تیره (مانند رنگ نوشابه کولا) باشد. ممکن است فرد لخته خون در ادرار را که به مقدار یک دانه قهوه است، مشاهده نکند. اغلب مشاهده لخته خون در ادرار در ادرار به دلیل مصرف غذا یا داروی خاصی نیست.
هرچند ادرار قرمز رنگ هم همواره به معنی وجود خون در ادرار نیست. بلکه ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد:
وجود هموگلوبین (که اکسیژن را به سلول های خونی منتفل می نماید) در ادرار به سبب شکستن سلول های قرمز خونی
وجود پروتئین عضلات (مایوگلوبین) در ادرار به سبب تجزیه سلول های عضلانی
پروفیریا (نوعی اختلال که به سبب کمبود آنریم های فراوری آهن رخ می دهد و باعث رنگ قرمز خون می شود)
رژیم غذایی (مانند خوردن چغندر، رنگ های خوراکی و …)
داروها (اغلب مصرف فنازوپیریدین باعث ادرار قرمز می شود اما دیفن هیدرامین، میتل دوپا، ریفامپین، فناستین و فنوتیازین هم باعث رنگ قرمز ادرار می شود).
به هر حال بهتر است در صورت مشاهده مداوم ادرار قرمز رنگ و وجود لخته خون در ادرار حتما به پزشک خود مراجعه کنید.1
علل وجود خون در ادرار چیست؟در هماچوری، کلیه های شما - یا بخش هایی دیگر از مجرای ادراری - به سلول های خونی اجازه می دهند که وارد ادرار شوند. مسائل متعددی می تواند سبب ورود این سلول ها به ادرار شوند؛ از جمله:
عفونت های مجرای ادراری: این عفونت ها هنگامی رخ می دهند که باکتری ها به وسیله میزراه وراد بدن شوند و در مثانه تکثیر پیدا نمایند. علایم آن عبارتند از:
تعجیل در ادرار کردن به محض احساس دفع، ادرار دردناک، سوزش ادرار و زننده بودن بوی آن
در بعضی افراد، مخصوصاً بزرگسالان، ممکن است تنها نشانه بیماری، وجود خون میکروسکوپی در ادرار باشد.
عفونت های کلیوی (پیلونفریت): این عفونت ها هنگامی رخ می دهند که باکتری ها به وسیله جریان خون یا میزنای ها وارد کلیه شوند. نشانه ها و علایم این عفونت اغلب مشابه عفونت های مثانه می باشند؛ البته در عفونت های کلیوی احتمال تب و درد در ناحیه پهلو بیشتر است.
سنگ مثانه یا کلیه: سنگ های مثانه و کلیه نیز می توانند سبب هماچوری آشکار یا میکروسکوپی شوند.
بزرگ شدن پروستات: نشانه ها و علایم بزرگ شدگی پروستات (هایپرپلازی پروستاتی خوش خیم یا BPH) شامل: سخت بودن دفع ادرار، تعجیل در ادرار کردن به محض احساس دفع و وجود آشکار یا میکروسکوپی خون در ادرار می شود. عفونت پروستات (پروستاتیت) هم ممکن است چنین علایمی داشته باشد.
بیماری کلیوی: خونریزی ادراری میکروسکوپی از علایم شایع گلومرونفریت - التهاب سیستم فیلتراسیون کلیوی - می باشد. گلومرونفریت ممکن است جزئی از یک بیماری سیستمیک - مثل دیابت - باشد یا اینکه خودش به تنهایی رخ بدهد. عفونت های ویروسی یا استرپتوکوکی، بیماری های عروق خونی (واسکولیت) و مسائل سیستم ایمنی مانند نفروپاتی IgA - که بر مویرگ های کوچک فیلترنماینده خون در کلیه (گلومرول ها) تاثیر می گذارد - می توانند سبب بروز گلومرونفریت شوند.
سرطان: خونریزی ادراری آشکار ممکن است نشانه ای از سرطان پیشرفته کلیه، مثانه یا پروستات باشد. متاسفانه شاید شما در مراحل اولیه این سرطان ها که قابلیت درمان بالاتری دارند، علامتی نداشته باشید و متوجه آن ها نشوید.
اختلالات وراثتی: کم خونی داسی شکل - نوعی نقص وراثتی در هموگلوبین گویچه های سرخ - سبب هماچوری آشکار و میکروسکوپی می شود. سندرم آلپورت که بر غشاهای فیلترنماینده گلومرول های کلیه اثر می گذارد نیز سبب بروز این هماچوری ها می شود.
آسیب کلیوی: ضربه خوردن و آسیب تماشا کلیه ها در تصادفات و ورزش های پربرخورد می تواند سبب وجود خون آشکار در ادرار شود.
داروها: داروی ضد سرطان سیکلوفسفامید و پنی سیلین می توانند موجب خونریزی ادراری شوند. گاهی اوقات مصرف مواد ضد انعقاد خون، مثل آسپرین و مواد رقیق نماینده خون، مثل هپارین یا داشتن مسئله ای که موجب خونریزی مثانه شود، سبب وجود آشکار خون در ادرار می شود.
ورزش سنگین: در موارد نادر، ورزش سنگین سبب هماچوری آشکار می شود؛ دلیل این امر معین نیست. اگرچه هر کسی که ورزش سنگین انجام دهد ممکن است دچار چنین عارضه ای شود، اما دونده ها بیشتر به آن دچار می گردند. اگر پس از ورزش، در ادرار خود خون مشاهده کردید، فرض را بر آن نگذارید که دلیل آن ورزش کردن بوده و حتماً به پزشک مراجعه کنید.
دلیل بروز هماچوری غالباً ناشناخته باقی می ماند.
ریسک فاکتورهاتقریباً همه افراد - از جمله: بچه ها و نوجوانان - ممکن است در ادرار خود گویچه های سرخ داشته باشند. فاکتورهایی که خطر ابتلا به این عارضه را افزایش می دهند، عبارتند از:
سن: بسیاری از مردان بالای 50 سال به دلیل بزرگ شدن غده پروستات گهگاهی دچار هماچوری می شوند.
اخیراً دچار عفونت شدن: التهاب کلیوی پس از عفونت های ویروسی و باکتریایی (post-infectious glomerulonephritis) یکی از علل اصلی وجود آشکار خون در ادرار بچه ها می باشد.
سابقه فامیلی: اگر در فامیل تان سابقه بیماری یا سنگ های کلیوی داشته باشید، احتمالاً بیشتر مستعد خونریزی ادراری هستید.
مصرف داروهایی خاص: آسپرین، مسکن های ضدالتهابی غیراستروئیدی و آنتی بیوتیک هایی مثل پنی سیلین به افزایش خطر خونریزی ادراری مشهورند.
ورزش سنگین: دوندگان مسیرهای طولانی به ویژه مستعد ابتلا به خونریزی ادراری ناشی از ورزش می باشند؛ در واقع گاهی این شرایط را هماچوری دوندگان می نامند ولی هر کس که ورزش سنگین انجام دهد ممکن است به آن گرفتار شود. 2
تشخیص ادرار خونی یا هماچوریآزمایش ها و معاینات تشخیص دلیل هماچوری نقش کلیدی دارند. این آزمایش ها معمولا شامل موارد زیر هستند:
معاینه فیزیکیکه شامل سابقه پزشکی فرد نیز می باشد.
آزمایش ادرارحتی اگر هماچوری فرد به وسیله آزمایش ادرار نیز کشف شده باشد، فرد باید آزمایش ادرار دیگری را به انجام برساند تا معین شود که آیا هنوز هم دفع خون به وسیله ادرار ادامه دارد یا خیر.
Urinalysis بعلاوه می تواند عفونت مجرای ادراری و حضور یا عدم حضور مواد معدنی بوجود آورنده سنگ در کلیه ها را نیز معین کند.
آزمایش تصویر برداریدر اغلب موارد یک آزمایش تصویر برداری برای شناسایی دلیل هماچوری ضروری است. به این منظور پزشک ممکن است CT اسکن، MRI و یا سونوگرافی درخواست نماید.
سیستوسکوپی (تصویر برداری از مثانه)در این روش، پزشک یک لوله مجهز به دوربین را وارد مثانه بیمار می نماید تا مثانه و میزنای را از نظر هماچوری آنالیز کند.
گاهی مواقع دلیل هماچوری غیر قابل تشخیص می باشددر این موارد ممکن است پزشک از آزمایش های متداول برای پیگیری شرایط بیمار استفاده کند. به ویژه زمانی که فرد عوامل مستعد نماینده برای سرطان مثانه نظیر مصرف سیگار، قرارگیری در معرض سموم و یا سابقه رادیوتراپی را داشته باشد.
درمان ادرار خونی یا هماچوریبسته به دلیل ادرار خونی درمان ممکن است شامل استفاده از آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت ادراری، داروهای کاهش دهنده حجم پروستات و یا استفاده از امواج برای شکستن سنگ های مثانه و کلیه باشد.
در بعضی موارد نیز هیچ درمان خاصی مورد احتیاج نیست. نکته مهم این است که فرد باید پس از درمان مجددا به پزشک متخصص کلیه خود مراجعه کند و از عدم تداوم هماچوری اطمینان حاصل نماید.
به احتمال زیاد بیماران در ابتدا به پزشک خانواده یا درمانگر اولیه مراجعه می نمایند و آنها بیماران را در صورت احتیاج به اورولوژیست ارجاع می دهند. در اینجا به تعدادی از نکاتی که به آماده سازی بیمار برای دیدار با پزشک یاری می نمایند اشاره شده است.
به عنوان بیمار چه اقداماتی می توانید انجام دهید؟بهتر است قبل از دیدار لیستی از موارد زیر تهیه کنید:
علائم و زمان شروع آنهاحتی مواردی که ممکن است بی ارتباط به نظر برسند نیز باید در این لیست آمده باشند.
سوابق مهم پزشکیشامل دیگر بیماری های احتمالی که برای آنها تحت درمان قرار دارید. سابقه خانوادگی بیماری های مثانه و کلیه نیز حائز اهمیت می باشد.
تمام داروهاویتامین ها و مکمل هایی که دریافت می کنید همراه با دوز مصرفی آنها. 3
پی نوشت:
1.www.drjabbari.com
2.www.moheb.com
3.www.darmankade.com
منبع: راسخون