انتقاد از تخصیص 700 میلیارد تومان به قرارگاه خاتم برای کشت برنج
به گزارش وبلاگ سفر و گردشگری، دبیر انجمن برنج ایران با بیان این مطلب که وزارت کشاورزی از کارشناسان قدیمی و باسابقه در این بخش بهره نگرفته و طرح خودکفایی برنج را به نهادی داده است که در این زمینه تخصص لازم ندارد، گفت: ایران به علت شرایط آب وهوایی قادر به خودکفایی در فراوری برنج نیست.
جمیل علیزاده شایق، دبیر انجمن برنج ایران ضمن رد امکان خودکفایی فراوری برنج در کشور، گفت: اواخر دهه 60 گروهی تحقیقاتی از کارشناسان زبده و کاربلد برنج، 16 استان برنج خیز کشور را آنالیز کردند این بازدید ها در نهایت به تالیف گزارش طرح مشخص مناسب ترین منطقه ها کشت برنج شد.
وی با بیان اینکه محدودیت منابع آب و زمین امکان خودکفایی فراوری برنج را از ما گرفته است، خاطر نشان کرد: وقتی وزارت کشاورزی گزارش خودکفایی در زمینه فراوری برنج را می نوشت ما به آنها پیشنهاد دادیم که واژه نسبی را به خودکفایی اضافه نمایند و سخن از خودکفایی نسبی را طرح نمایند.
این فعال مالی با اشاره به کند بودن عملکرد در واحد سطح، گفت: آمار فراوری برنج 2 میلیون و 250 هزار تن در سال است. از 95 به بعد اندازه سطح زیر کشت برنج بالا رفت این در حالیست که اندازه فراوری و عملکرد افزایش پیدا نکرد اینجاست که باید بگویم در این سال ها معرفی ارقام پرمحصول از سوی موسسه برنج چه فایده ای داشت؟
دبیر انجمن برنج ایران اندازه سطح زیر کشت برنج را 520 تا 620 هزار هکتار عنوان نمود و اضافه نمود: ایران در طول تاریخ کشور پر آبی نبوده است اما در بی برنامه گی مصرف آب سرآمد هستیم متاسفانه با برنامه در کشور سدسازی نکردیم و بی رویه از آب های زیرزمینی استفاده کردیم.
به گفته وی، انجمن برنج سال هاست که پیشنهاد احداث آب بندان های کوچک را به جای احداث سدسازی به وزرا در دولت های مختلف داده است. شالیزهای مازندران و گیلان در گذشته با آب بندان ها آبیاری می شدند در هر روستا یکی از مزارع که گودتر از دیگر مزارع بود آب پر می کردند و آخرین زمینی که کشت می شد زمینی بود که آب بند شده بود از سوی دیگر در آن آب بندان ها پرورش ماهی و اردک نیز انجام می شد.
علیزاده شایق توضیح داد: اگر اندازه فراوری سالیانه را با سطح زیر کشت تقسیم کنیم متوجه خواهیم شد که میانه عملکرد برنج در ازای هزینه ای که شد تغییر ننموده است. در 1400 با اوج کم آبی ها اندازه سطح زیر کشت در بسیاری از استان ها کاهش پیدا کرد اما در بعضی استان های دیگر کم آبی ها سطح زیرکشت را کاهش نداد. به عنوان مثال کم آبی ها باعث شد وزارت کشاورزی اطلاعیه بدهد که در خوزستان کشاورزان کشت برنج انجام ندهند اما استانداری و رییس سازمان کشاورزی این استان اعلام کرد به پشتوانه ما برنج بکارید.
وی با بیان اینکه حداکثر سطح زیرکشت در خوزستان 60 هزار هکتار است، اضافه نمود: سطح زیر کشت خوزستان درحال حاضر 200 هزار هکتار شده است. در استان گلستان سال هاست که سطح زیر کشت مناسب در این استان 14 هزار هکتار است اما در عمل به 80 هزار هکتار نیز رسیده است؛ البته سطح زیر کشت استان های مازندران و گیلان بعد از انقلاب افزایش چندانی ننموده است.
دبیر انجمن برنج ایران خاطر نشان کرد: دشت مغان، اردبیل، کردستان و کرمانشاه بدون آنالیز های لازم وارد چرخه فراوری برنج شده اند اما بعد از مدتی از چرخه فراوری کنار می فرایند. به نظر من امکان افزایش عملکرد در واحد سطح و بعلاوه آب برای افزایش سطح کشت وجود ندارد، پس امکان خودکفایی نیز وجود نخواهد داشت، فقط با اصلاح مصرف و کاهش ضایعات برنج می توان به خودکفایی در بخش فراوری رسید چراکه امکان افزایش فراوری در شرایط فعلی وجود ندارد.
این فعال مالی با اشاره به طعم خوش واردات برنج، گفت: زمانی که وزارت بازرگانی مسئول واردات برنج شد مصرف سرانه برنج برای هر فرد را 46 کیلو عنوان نمود که این رقم با واقعیت مطابقت نداشت و این مسئله به علت سود واردات طرح شد از این رو سازمان بازرسی کل کشور پا درمیانی و در این زمینه ورود کرد و با دعوت از کارشناسان زبده در این زمینه و بعد از تحقیقات میدانی مصرف سرانه را 36 کیلوگرم بیان کرد.
به گفته وی، با توجه به اندازه مصرف سرانه، سالیانه به 3 میلیون تن برنج احتیاج داریم که از این میان 2میلیون و 250 هزار تن آن در کشور فراوری می گردد و احتیاج به واردات 750 هزار تن برنج هستیم اما وقتی سالیانه بیش از 1 میلیون تن برنج وارد کشور می گردد به این معنی است که ضایعات را بالا برده ایم.
علیزاده شایق اضافه نمود: برای تامین 750 هزار تن احتیاج کشور به برنج باید عملکرد ها در واحد سطح را بالا ببریم و این مهم را موسسه تحقیقات برنج باید انجام بدهد. باید ارقام پرمحصولی کاشته گردد که به ذائقه ایرانی ها خوش بیایید؟ پس باید به سمت کشت برنج های پر محصول باکیفیت برویم در حال حاضر کیفیت ارقام پرمحصولی که موسسه تحقیقات برنج اعلام می نماید افزایش پیدا نموده است.
علیزاده شایق با اشاره به ورود قرارگاه خاتم برای خودکفایی در محصول برنج، گفت: زمانی که من خبر تخصیص 700 میلیارد تومان برای این پروژه را خواندم شوک شدم. وزارت کشاورزی بر سازمان های تحقیقاتی، اجرایی و کشاورزی مدیریت دارد چطور می گردد از کارشناسان قدیمی و باسابقه در این بخش بهره نگیرد و طرح خودکفایی برنج را به نهادی بدهد که در این زمینه تخصص لازم را ندارد.
این فعال مالی ادامه داد: یک ماه پیش وزارت کشاورزی حکم مجری طرح افزایش فراوری برنج کشور را امضا کرد ما از این انتصاب شادمان شدیم چراکه به نظر من این فرد در این بخش تجربیات کافی را دارد، هنوز جوهر این حکم خشک نشده است که این طرح را به قرارگاه خاتم واگذار نموده اند. اینجا این پرسش مطرح است که تکلیف موسسه تحقیقات برنج، مدیر کل کشاورزی گیلان، مازندران و کشاورزی و دیگر نهادهایی که سال ها در این بخش فعالیت داشتند چه خواهد شد.
وی گفت: من خوش بین هستم که این خبر از اساس شایعه باشد و واقعیت نداشته باشد. از سال 52 تا 92 هر جا دیدم چیزی به من تحمیل می شد و با تفکر من همخوانی نداشت از آن سمت استعفا دادم.
دبیر انجمن برنج کشور در خاتمه خاطر نشان کرد: زمانی که ساداتی نژاد وزیر کشاورزی شد از همه انجمن های زراعی دعوت کردند که با وی ملاقاتی داشته باشند ماحصل جلسه این شد که انجمن ها بازوی اصلی تفکر و اجرایی انجمن های تخصصی هستید چراکه از دولت حقوق بگیر نیستید باید بگویم از یک سو از انجمن ها دعوت می کنید که پای کار بیایند اما در عمل کار دیگری می کنید.
منبع: اتاق بازرگانی ایران